Lễ hội Bà Chúa Kho là một trong những lễ hội nổi tiếng nhất miền Bắc, thu hút hàng nghìn người dân và du khách mỗi năm đến lễ đền chùa tại Bắc Ninh. Cứ vào dịp này, người dân đến với đền Bà Chúa Kho mới mong cầu tài lộc, bình an đồng thời tham gia vào nét đẹp văn hóa truyền thống độc đáo nơi đây. Hãy cùng tìm hiểu những kinh nghiệm dưới đây để có chuyến hành trình tham dự lễ hội Bà Chúa Kho Bắc Ninh đầy thú vị nhé!
Giới thiệu về lễ hội đền Bà Chúa Kho Bắc Ninh
Đến với hội đền Bà Chúa Kho, du khách không chỉ cầu tài lộc, “vay vốn” mà còn hiểu hơn về những giá trị văn hóa, tìm về cội nguồn lịch sử.
Thời gian diễn ra lễ hội
Lễ hội đền Bà Chúa Kho vào ngày nào? Lễ hội đền Bà Chúa Kho chính thức khai hội vào ngày 14 tháng Giêng âm lịch tại khu Cổ Mễ, phường Vũ Ninh, TP Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh. Tuy nhiên, ngay từ đầu năm, nơi đây đã đón hàng nghìn lượt người đến hành lễ.
Lễ hội kéo dài suốt 3 tháng, đây là dịp để người dân tưởng nhớ công ơn Bà Chúa Kho, đồng thời cầu mong một năm mới bình an, tài lộc, công việc suôn sẻ.
Người dân nô nức đổ về Đền Bà Chúa Kho tham dự lễ hội xin lộc đầu năm
Ý nghĩa lịch sử, giá trị văn hoá
Theo truyền thuyết, Bà Chúa Kho là người phụ nữ xinh đẹp, tài năng và đức độ, quê ở vùng Quả Cảm, Bắc Ninh. Bà có công lớn trong việc giúp đỡ nhân dân khai khẩn ruộng đồng, phát triển sản xuất nông nghiệp. Trong cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược, bà được giao nhiệm vụ quản lý kho lương thực. Bằng sự thông minh và quyết đoán, bà đã đảm bảo nguồn lương thực dồi dào, góp phần quan trọng vào chiến thắng của quân dân Đại Việt.
Để bảo vệ kho lương khỏi tay giặc, bà đã hy sinh anh dũng. Nhà vua và nhân dân vô cùng thương tiếc nên đã lập đền thờ bà ngay tại sườn núi, nơi bà hi sinh. Đền Bà Chúa Kho không chỉ là nơi tưởng nhớ một người phụ nữ tài đức vẹn toàn mà còn là biểu tượng tinh thần cho lòng yêu nước và sự hy sinh cao cả vì dân tộc. Đồng thời đây còn là nơi lưu lại những giá trị văn hóa, tâm linh sâu sắc của người Việt. Vào lễ hội đền mọi người sẽ đến cầu mong một năm mới bình an, tài lộc thuận lợi, suôn sẻ.
Bà Chúa Kho
Các nghi thức trong lễ hội đền Bà Chúa Kho
Như các lễ hội khác, hội đền Bà Chúa Kho có hai phần là phần Lễ và phần Hội.
Phần Lễ
Về phần nghi thức lễ tế là một nghi thức trang trọng, mở đầu cho lễ hội đền Bà Chúa Kho. Sáng ngày 11 tháng Giêng, Ban Quản lý di tích chuẩn bị mâm lễ gồm xôi, thủ lợn, gà, oản, hoa quả để dâng lên bàn thờ Bà Chúa Kho. Đội tế của địa phương thực hiện nghi lễ dâng nước, dâng rượu trong không gian trầm mặc, hòa cùng tiếng nhạc lưu thủy truyền thống. Quá trình tế lễ có sự chứng kiến của người dân, tạo nên không khí linh thiêng và trang nghiêm. Sau khi lễ tế hoàn thành, ngày hội chính thức bắt đầu tại đình, đền và chùa trong khu vực.
Sau nghi thức tế lễ, lần lượt đại diện chính quyền cùng các hương lão sẽ mang lễ vật dâng thánh, cầu mong một năm mới mưa thuận gió hòa, nhân dân an vui, thịnh vượng. Tiếp theo đó là các đoàn thể, người dân địa phương sẽ đến thực hiện nghi thức. Bên cạnh đó có một phong tục nổi bật là “vay vốn” Bà Chúa Kho để mong cầu sự dư dả, có vốn liếng làm ăn kinh doanh.
Nghi thức rước kiệu Bà Chúa từ đình Quả Cảm về đền.
Sau phần lễ tế là nghi thức rước lễ từ đình Quả Cảm về đền Bà Chúa Kho. Lễ rước tái hiện hành trình của Bà Chúa Kho và thể hiện lòng thành kính của người dân. Đoàn rước được tổ chức long trọng với kiệu thờ lộng lẫy, các đội múa lân, đội nhạc lễ, và người tham gia mặc trang phục truyền thống vùng Kinh Bắc
Phần hội
Ngoài nghi thức lễ tế, rước kiệu Bà Chúa Kho, phần hội với nhiều hoạt động truyền thống hấp dẫn cũng là điểm nhấn thu hút người dân và du khách. Phần hội là không gian văn hóa đặc sắc với nhiều hoạt động truyền thống hấp dẫn như:
- Hát dân ca Quan họ Bắc Ninh
- Múa rối nước
- Các trò chơi dân gian đập niêu, chọi gà, kéo co, đấu vật…
Phần hội đặc sắc với nhiều hoạt động thu hút người dân và du khách
Lễ hội đền Bà Chúa Kho không chỉ là nơi tôn vinh công lao người xưa mà còn là dịp để cộng đồng gắn kết, bảo tồn các giá trị truyền thống và phát huy nét đẹp văn hóa Việt Nam.
Lưu ý khi tham gia lễ hội Bà Chúa Kho
Để tham gia lễ hội đền Bà Chúa Kho thuận tiện nhất bạn cũng nên tìm hiểu kỹ và chuẩn bị đầy đủ lễ vật như:
Trang phục
Khi tham gia lễ hội, bạn nên chọn trang phục lịch sự, kín đáo để thể hiện sự tôn kính với không gian linh thiêng. Ưu tiên quần áo màu sắc trang nhã, tránh mặc đồ quá ngắn hoặc quá sặc sỡ. Nếu tham gia lễ rước hoặc dâng lễ, hãy chuẩn bị trang phục truyền thống như áo dài để phù hợp với không khí lễ hội.
Chuẩn bị lễ vật
Lễ vật dâng lên Bà Chúa Kho thường gồm kim ngân, tiền vàng, hương hoa, bánh trái và mâm cỗ nhỏ (nếu cần). Để tiết kiệm thời gian bạn nên chuẩn bị sẵn tại nhà, hoặc mua lễ vật tại các hàng quán trước cửa đền. Nếu bạn không biết chuẩn bị lễ vật như thế nào đầy đủ và phù hợp thì có thể tham khảo hướng dẫn từ Ban Quản lý di tích.
Người dân chuẩn bị vật phẩm đến dâng lễ
Tìm hiểu trước về nghi lễ “vay vốn” bà Chúa Kho
Nghi lễ “vay vốn” tại đền Bà Chúa Kho là phong tục tâm linh nổi bật, thường diễn ra vào dịp đầu năm. Người dân chuẩn bị lễ vật chu đáo, với mâm lễ có giá từ 300.000 đến 500.000 đồng, thậm chí cao hơn. Quan niệm cho rằng lễ càng lớn, “vay vốn” càng được nhiều. Tuy nhiên, không phải “mâm cao cỗ đầy” thì Bà Chúa sẽ càng cho nhiều, quan trọng là phụ thuộc vào bản thân người làm lễ có thành tâm kính lễ và có nghị lực sẽ được thần thánh ghi nhận.
Nghi lễ này không chỉ diễn ra vào đầu năm mà còn vào các ngày 1, 15, 30 âm lịch hàng tháng, đặc biệt là vào dịp cuối năm khi làm lễ “trả lễ”. Người tham gia cần thành tâm, khấn nguyện rõ ràng về số vốn vay và thời gian trả lễ. Việc “vay-trả” đòi hỏi sự trung thực, dù có nhận được sự trợ giúp từ Bà Chúa Kho hay không.
Cầu nguyện và lễ bái
Khi vào đền, bạn cần giữ thái độ nghiêm trang, tôn kính. Không chen lấn, ồn ào hoặc sử dụng điện thoại khi đang hành lễ. Thành tâm kính lễ cầu nguyện tập trung vào mong muốn chính của mình. Ngoài ra, hãy làm theo hướng dẫn của nhân viên quản lý để đảm bảo trật tự.
Thành tâm kính lễ để nhận được những phước lành từ Bà Chúa
Bảo quản tư trang cá nhân trong những ngày hội đông đúc
Lễ hội Bà Chúa Kho thường thu hút lượng lớn du khách, do đó bạn cần chú ý bảo quản tài sản cá nhân. Để ví tiền, điện thoại và các vật dụng giá trị ở nơi an toàn, tránh đeo trang sức lộ liễu. Đặc biệt khi đi tour đền bà chúa kho theo nhóm bạn hãy nhớ giữ liên lạc để tránh thất lạc nhau trong đám đông.
Lễ hội Bà Chúa Kho là một sự kiện văn hóa tâm linh đặc sắc, không chỉ để tưởng nhớ công đức Bà mà còn là dịp cầu tài lộc, bình an cho năm mới. Với những nghi lễ truyền thống như dâng lễ, rước kiệu cùng nhiều hoạt động truyền thống hấp dẫn, du lịch Bắc Ninh tại lễ hội đền bà chúa kho đã trở thành nét văn hóa đặc sắc mang đậm giá trị tín ngưỡng của người Việt.
